Connie Rijlaarsdam heeft de titel ‘Meest invloedrijke persoon in de publieke gezondheid 2016’ gekregen. Dat werd op woensdag 12 april bekend tijdens het avondprogramma van het Nationaal Congres Volksgezondheid. Connie is verpleegkundig specialist bij de GGD Hart voor Brabant. Zij ontwikkelde het programma ‘Anticonceptie bij kwetsbare ouders’. Ontstaan vanuit haar ervaring in de praktijk met als doel hen op vrijwillige basis te helpen om in deze fase van hun leven géén kind te krijgen.
De laatste jaren ontstond er vanuit verschillende hoeken een ongezond enthousiasme voor ‘prenatale kinderbescherming’: gedwongen ingrijpen tegen de wens van de (aanstaande) ouder. Van verschillende kant werden wilde, onbekookte voorstellen gelanceerd om hele groepen te dwingen tot anticonceptie: verslaafden, psychiatrische patiënten, mensen met een verstandelijke beperking, gezinnen die ‘niet aan gezinsplanning doen terwijl men de opvoeding niet aan kan’ en ‘moeders in spe die zelf nog kind zijn’. Zie mijn eerdere blogs over dit onderwerp. Weinigen zijn blind voor de problemen die kunnen ontstaan als kwetsbare mensen kinderen krijgen, terwijl duidelijk is dat ze niet in staat zijn om ze op te voeden en te verzorgen. Artsen, verpleegkundigen en kinderbeschermers wezen er echter op dat veel meer aandacht zou moeten gaan naar het gesprek en het overtuigen van mensen met hoog risico op zwangerschap en te verwachten opvoedings- en zorgproblemen. Het is buitengewoon verheugend dat nu een lokaal initiatief in de schijnwerpers wordt gezet dat in die door velen bepleitte andere, positieve richting wijst en dat in het teken staat van vrijwiligheid.
In Tilburg loopt sinds 2014 een programma ‘Anticonceptie bij kwetsbare ouders’, dat is bedacht en opgezet en wordt geleid door Connie Rijlaarsdam. Het gaat hierbij om het pro actief aanbieden van anticonceptie aan kwetsbare vrouwen, geheel op vrijwillige basis met als inzet hen te overtuigen en te helpen om in deze fase van hun leven geen kind te krijgen. De crux zit ‘m in de intensiteit van het programma: geen korte, oppervlakkige gesprekjes van 10 of 15 minuten op kantoor of huisartsenpost waarbij zijdelings de mogelijkheid en risico’s van zwangerschap worden aangetipt, maar meerdere lange gesprekken in alle rust bij de vrouwen thuis. Er wordt serieus ingegaan op de kans zwanger te raken, hoe daarmee om te gaan en of de vrouw (en eventuele partner) daar op dit moment toe in staat is/ zijn. 80% van de 171 met wie de afgelopen drie jaar gesprekken zijn gevoerd zijn overgegaan op langdurige anticonceptie. Sinds december vorig jaar is dit programma ook gestart in Rotterdam.
De winnares sprak de wens uit dat dit programma landelijk wordt ingevoerd. De titel en alle aandacht voor haar programma waarmee dat gepaard gaat zijn in elk geval positief. Het zou goed zijn als hier om te beginnen op korte termijn een pilot van wordt gemaakt die zorgvuldig wordt bestudeerd en wetenschappelijk begeleid. Naar verwachting zal dat tot positieve uitkomsten leiden en dan zou het inderdaad passend zijn als dit programma met behoud van alle zorgvuldigheid en professionaliteit en goed voorbereid stap voor stap landelijk wordt uitgerold.
Zie ook Jacobine op zondag
