Plastisch chirurgen merken de afgelopen jaren een sterke toename onder jongeren van de vraag naar cosmetische ingrepen. EenVandaag meldde in 2018 dat een op de drie jongeren vond dat snijden in een gezond lichaam alleen om er ‘mooier’ uit te zien gewoon moest kunnen. Inmiddels zou de helft van de jongeren er zo over denken en zou bijna een op de drie jonge mensen puur om er ‘mooier’ uit te zien serieus een cosmetische ingreep overwegen. Hierbij speelt ongetwijfeld mee dat botox en fillers de afgelopen jaren steeds betaalbaarder zijn geworden en dat er in sommige landen nog goedkopere aanbiedingen voorhanden zijn. Maar er bestaat brede consensus dat voorbeeldfiguren, influencers en social media in deze ontwikkeling een cruciale rol spelen.
Naar aanleiding van recente berichten over de toegenomen acceptatie van dergelijke ingrepen onder jongeren besteedde Nieuwsuur hier onlangs uitvoerig aandacht aan. De conclusie van het filmpje in Nieuwsuur was dat de meeste jongeren na zo’n ingreep gelukkiger zijn. Wat deze boodschap betreft bleek een belangrijke rol weggelegd voor een wereldberoemde influencer, Rodrigo Alves, die ruim een half miljoen euro had uitgegeven aan ingrijpende veranderingen van zijn uiterlijk. In het getoonde filmfragment had Alves al meer dan 60 cosmetische ingrepen ondergaan om zoveel mogelijk op de pop Ken te lijken, de mannelijke tegenspeler van Barbie. Daarbij was van alles misgegaan dat dan weer met een reeks operaties moest worden hersteld en hij had zelfs enkele ribben laten verwijderen om het ‘perfecte’ mannelijke figuur te krijgen. Opvallend was dat in het filmpje echter op geen enkele manier op deze complicaties werd gewezen. Zorgelijker nog was dat de voor de hand liggende diagnose bij deze obsessie voor het ‘perfecte’ lichaam – een morfodysfore stoornis, bekend als Body Dysmorphic Disorder (BDD) – zelfs niet werd genoemd.
Maar het meest merkwaardige was wel dat de kijker niet werd geïnformeerd over het feit dat dezelfde Alves zich enkele jaren later uit onvrede met zijn ‘supermannelijk’ gemaakte lichaam helemaal liet ombouwen tot ‘vrouw’, dat wil zeggen tot de tegenhanger van Ken – Barbie. Sindsdien gaat Alves achtereenvolgens als Roddy en als Jessica door het leven. In de afgelopen jaren heeft ze de wereld bij herhaling laten weten dat ze nooit gelukkig was geweest met haar mannelijke uiterlijk. Volgens haar droeg ze als kind al de kleren van haar moeder en werd ze op school gepest omdat ze er vrouwelijk uitzag. “Ik ben bekend als Ken maar ik heb me altijd als Barbie gevoeld”, zei Alvis drie jaar geleden tegen de Britse krant The Mirror. Ze liet haar eerder opvallend breed gemaakte kaken weer versmallen, haar adamsappel verwijderen, haar mannelijke poppenvormen verwijderen en vervangen door een ‘zandloperfiguur’, borstimplantaten aanbrengen, haar penis verwijderen en negen liter filler in haar billen injecteren.
Misschien is het toch verstandiger als een medium als Nieuwsuur wat minder oppervlakkig en beter geïnformeerd met zo’n precair onderwerp omgaat als wordt besloten om daar aandacht aan te besteden. De meeste jongeren die serieus piekeren over hun lichaam en de ‘onvolmaaktheden’ die ze daarin menen te ontwaren, die voortdurend met afschuw naar zichzelf kijken in alle uren die ze voor de spiegel doorbrengen of de spiegel en de blikken van anderen inmiddels uit angst mijden, kijken waarschijnlijk niet naar een dergelijk nieuwsprogramma. Toch stuurt een uitzending over dit onderwerp die voorbijziet aan de fysieke en de psychische risico’s wel een zeer dubieuze boodschap de wereld in.
